Hoewel de hersenen slechts 2% van het totale lichaamsgewicht uitmaken, verbruiken ze tot 20%-25% van onze totale dagelijkse energiebehoefte (calorieën)! Glucose is de belangrijkste brandstofbron voor de hersenen. Schommelingen in de bloedsuikerspiegel kunnen leiden tot gevoelens van prikkelbaarheid, gebrek aan concentratie, een zwak gevoel en stemmingswisselingen (d.w.z. 'hangry'). Tussendoortjes en maaltijden met veel vezels en eiwitten en weinig suiker worden langzamer opgenomen en geven meer langdurige energie af (Benton, 2002).

Een ander voordeel van het opnemen van eiwitten in elke maaltijd is tryptofaan (een aminozuur). Tryptofaan is een voorloper van serotonine, algemeen bekend als het 'gelukshormoon'. Voedingsmiddelen die rijk zijn aan tryptofaan zijn onder andere kip, eieren, vis, zuivel, noten, zaden en tofu (Benton, 2002). Meer dan 50% van de hersenen bestaat uit vetzuren, waaronder omega-3 vetzuren. Omega-3 vetzuren zijn essentieel voor het normaal functioneren van de hersenen en bieden ontstekingsremmende voordelen die kunnen helpen beschermen tegen cognitieve stoornissen en depressie (Larrieu et al., 2018).

Veel vitaminen (bijv. B-vitaminen, vitamine D, choline) en mineralen (bijv. ijzer, zink, koper, magnesium, jodium, selenium, mangaan en kalium) zijn nodig voor de synthese van neurotransmitters in de hersenen, waaronder serotonine, dopamine en GABA. Lage niveaus van deze vitaminen en mineralen kunnen de incidentie van een neerslachtig en prikkelbaar gevoel verhogen (Puri et al., 2023).

Fyto (plantaardige) voedingsstoffen zitten in fruit, groenten, granen, peulvruchten, kruiden, specerijen, noten en zaden. Astaxanthine is een type fytonutriënt (carotenoïde) dat voorkomt in algen. Fytonutriënten helpen beschermen tegen oxidatieve stress en ontstekingen in de hersenen en kunnen zelfs helpen het geheugen te verbeteren (Puri et al., 2023).

De darmen worden vaak het tweede brein genoemd, omdat ze miljoenen neuronen bevatten die met de hersenen communiceren. Het darmmicrobioom is het complexe ecosysteem van microben (bacteriën, virussen, schimmels) die zich in onze darmen bevinden. Deze microben fermenteren het voedsel dat we eten om vitaminen, vetzuren met een korte keten, hormonen en neurotransmitters te produceren die de gezondheid van de hersenen ondersteunen. Een disfunctioneel darmmicrobioom wordt in verband gebracht met angst en depressie en andere neurologische aandoeningen (Firth, 2020). Je kunt je goede bacteriën aanvullen met probiotica, gefermenteerd voedsel en prebiotische vezels.

Een gezond en evenwichtig dieet in combinatie met regelmatige lichaamsbeweging, voldoende slaap, sociale contacten en stressmanagement vormen de basis voor een gezonde geest.

Caroline Cummins MSc is geregistreerd voedingsdeskundige en lid van Oriflame's Nutrition Council.

Benton D. (2002). Carbohydrate ingestion, blood glucose and mood. Neuroscience and biobehavioral reviews, 26(3), 293–308. doi.org/10.1016/s0149-7634(02)00004-0 Benton D. (2011). Dehydration influences mood and cognition: a plausible hypothesis?. Nutrients, 3(5), 555–573. doi.org/10.3390/nu3050555 Firth, J., Gangwisch, J. E., Borisini, A., Wootton, R. E., and Mayer, E. A. (2020). Food and mood: how do diet and nutrition affect mental wellbeing?. BMJ (Clinical research ed.), 369, m2382. doi.org/10.1136/bmj.m2382 Kurowska, A., Ziemichód, W., Herbet, M., and Piątkowska-Chmiel, I. (2023). The Role of Diet as a Modulator of the Inflammatory Process in the Neurological Diseases. Nutrients, 15(6), 1436. doi.org/10.3390/nu15061436 Larrieu, T., and Layé, S. (2018). Food for Mood: Relevance of Nutritional Omega-3 Fatty Acids for Depression and Anxiety. Frontiers in physiology, 9, 1047. doi.org/10.3389/fphys.2018.01047 Puri, S., Shaheen, M., and Grover, B. (2023). Nutrition and cognitive health: A life course approach. Frontiers in public health, 11, 1023907. doi.org/10.3389/fpubh.2023.1023907